VEKTÖRLERLE MÜCADELE
İstanbul Büyükşehir Belediyesi Sağlık Daire Başkanlığı bünyesinde hizmet veren Sağlık ve Hıfzıssıhha Müdürlüğü tarafından Vektörlerle Mücadele ve İlaçlama Hizmeti yerine getirilmektedir.
Vektörler Nedir?
İnsanlarda hastalık oluşturabilecek mikroorganizmaları taşıyan ve insanlara bulaştıran, insana çevreye ve ürünlere zarar veren, insanların yaşadıkları alanlarda rahatsızlık veren ve yaşanmaz hale getiren canlılara verilen genel isimdir.
İstanbul genelinde sivrisinek, karasinek, hamamböceği, kemirgen(fare, sıçan), pire, kene gibi insan sağlığını tehdit eden vektörlerle mücadele edilmektedir.
Vektörlerle Mücadele, dünyada kullanılan en gelişmiş bilimsel entegre (Fiziksel, Biyolojik, Kültürel, Kimyasal), mücadele yöntemleriyle yapılmaktadır.
Mücadelede kullanılan biyosidal ürünler Dünya Sağlık Örgütü, Avrupa Birliği Kimyasal Ajansı gibi yetkili otoritelerin tavsiye ettiği ve Sağlık Bakanlığı tarafından ruhsatlandırılan ürünlerdir.
Amaç: Vektörlerle mücadelede amaç vektör popülasyonlarının rahatsızlık vermeyecek ve salgın hastalığa neden olmayacak şekilde kontrol altında tutulmasıdır.
Mücadelede kullanılan biyosidal ürünler Dünya Sağlık Örgütü, Avrupa Birliği Kimyasal Ajansı gibi yetkili otoritelerin tavsiye ettiği ve Sağlık Bakanlığı tarafından ruhsatlandırılan ürünlerdir.
en imhası değil salgın hastalık oluşturmayacak şekilde kontrol altında tutulmasıdır.
Vektörlerle Mücadele ve İlaçlama Hizmeti;
- Biyolojik İlaçlarla veya Biyolojik Kontrol Yöntemleriyle Sivrisinek Larva Mücadelesi
Sivrisinek mücadelesinde en önemli mücadele yöntemidir. Sivrisinekler durgun sularda üremektedirler. Ekiplerimiz tarafından tespit edilen veya vatandaşlar tarafından Beyazmasa aracılığı ile ekiplerimize bildirilen üreme kaynaklarında sivrisinek üremesi tespit edilmesi durumunda tamamen biyolojik biyosidal ürünlerle mücadele edilmektedir. Sivrisinek larva mücadelesi yılın 12 ayı sürmektedir. Sivrisinek larva mücadelesi sivrisinek mücadelesinin %95-98’ni kapsamaktadır.
- Yaz Aylarında Açık Alanlarda Erişkin Sivrisineklere Karşı ULV Yöntemiyle Gece İlaçlamaları
Tespit edilemeyen veya ilaçlanamayan alanlarda üreyen ve erişkin hale gelen sivrisinekler ile yapılan mücadeledir. Haziran-Temmuz-Ağustos-Eylül aylarında İstanbul’un tüm ilçelerinde ve mahallelerinde haftalık periyotlarla yapılan çalışmalardır. Hava durumu ve rüzgar hızına bağlı olarak çalışmalar ertelenebilir.
Erişkin sivrisinek mücadelesi toplam mücadelenin %2-5’ine tekabül etmektedir.
- Kış Aylarında Kışlak Alanlarda İlaçlama Çalışmaları
Hava sıcaklıklarının düşmesi ile sivrisinek kışlamak ve kışı geçirebilmek için sıcak ve nemli alanlara saklanmaktadır. Bu alanlarda kışı geçirip bahara çıkan erişkin sivrisinek türünün devamlılığını sağlamaktadır. Kıştan yaza ne kadar çok sivrisinek çıkarsa gelecek yıl o kadar fazla sivrisinek popülasyonu olacak demektir. Bu nedenle kışlak alanlarda sivrisinek ilaçlama çalışmaları önem taşımaktadır.
Kışlama evresi sivrisineklerin türüne göre değişmektedir. Bazı türler yumurta ve larva olarak bazıları ise erişkin olarak kışı geçirmektedir. Bu nedenle bina içleri ve su dolu bodrum katlar, kanalizasyon sistemleri ve ekiplerce tespit edilen kışlak alanlarda sivrisinek mücadelesi çalışmaları sürdürülmektedir.
- Karasinek (Larva ve Ergin ) Mücadelesi
Karasinek mücadelesi çöplük ve gübrelik alanlar ile ekiplerce tespit edilen alanlarda, kırsal alanlarda ise ahır ve gübreliklerin çevresinde gerçekleştirilmektedir. Ayrıca kurban bayramı süresince kurban satış ve kesim alanları ile yıl boyunca adak satış ve kesim alanlarında sürdürülmektedir.
- Şehirsel Alanda Sürdürülebilir Kemirgen ve Hamamböceği Mücadelesi
Kasım-Aralık-Ocak-Şubat-Mart aylarında İstanbul’un tamamında kanalizasyon sistemleri, parklar, mezarlıklar, dere kenarlarında yani kemirgen popülasyonunun yüksek olduğu alanlarda kemirgen mücadelesi çalışmaları gerçekleştirilerek şehir genelinde kemirgen popülasyonunun kontrol altında tutulması hedeflenmektedir.
Kanalizasyon sistemlerinde hamamböceği kemirgen mücadelesinin yanında yapılmaktadır. Hamamböceği tespit edilen kanalizasyon sistemlerinde çekici yem içerikli biyosidal ürünlerle hamamböceği mücadelesi gerçekleştirilmektedir.
- Kapalı ve Açık Alanlarda Kene Mücadelesi
Kenelerin aktif olduğu Nisan-Ekim ayları arasında piknik ve mesire alanları ile sahil ve parklarda periyodik olarak gerçekleştirilen kene mücadelesi, şehirsel alanlarda da vatandaşlardan gelen taleplere göre yapılmaktadır. Vatandaşlardan gelen taleplerde kenenin görülmesi ve numune tespit edilmesi istenmektedir.
- Kapalı ve Açık Alanlarda Diğer Vektörlerle Mücadele
“Hamamböceği, kemirgenler (fare, sıçan), pire, kene gibi vektörlerle mücadele, özel mülkler hariç kamuya açık alanlarda gerçekleştirilir. Bu alanlar arasında sokaklar, kanalizasyon sistemleri, mezarlıklar ve parklar bulunmaktadır. Vatandaşların taleplerine dayalı olarak yılın 12 ayı bu çalışmalar yapılmaktadır.
Sivrisineklerin Durgun sularda ürediklerini biliyor musunuz?
- İstanbul da toplam 101 bin 223 adreste 188 bin 735 sivrisinek üreme kaynağı bulunmaktadır ve bu kaynak sayıları hava ve saha şartlarına bağlı olarak (+-) değişkenlik göstermektedir. Bu kaynakların %86 gibi bir oranı insan eli ile oluşturulan veya küçük müdahaleler ile sivrisinek üremesi için elverişsiz hale getirilebilecek kaynaklardır.
- İnsan eliyle oluşturulan kaynakların;
- % 32’si kapı önlerinde ve bahçelerde sulama amaçlı su saklamak için kullanılan kova, bidon ve variller,
- % 2’si aşırı bahçe, tarla sulaması ve yağmurlar sonucu bahçelerde biriken sular,
- % 8’ini eski atık araç lastiklerinin uygun stoklanmaması ile oluşan kaynaklar,
- % 1’i ters çevrilmeden bahçelerde bırakılan el arabaları ve küvetler,
- % 2’sini yeni yapılan inşaatlarda biriken sular,
- % 8’ini temizliği ve gerekli düzenlemeleri yapılmamış akışkanlığını kaybetmiş süs havuzu ve yüzme havuzları,
- % 12’sini kapağı açık bırakılmış su depoları oluşturmaktadır.
- Kova, bidon ve su depolarının ağzını sıkıca kapatarak veya suyunu haftada bir değiştirerek.
- Atık lastikleri içerisinde su birikmeyecek şekilde depolayarak,
- İçerisinde su birikecek küvet, el arabası ve küçük kaplar ile atık saksıların yüzeylerini ters çevirerek.
- Havuzlarınızın yıllık bakımlarını ve temizliğini yaptırarak,
Çevrenizde gördüğünüz bu ve buna benzer sivrisinek üreme kaynaklarını ortadan kaldırarak sivrisinek mücadelesine yardımcı olabilirsiniz.
Bize nasıl ulaşabilirsiniz?
İBB Sağlık ve Hıfzıssıhha Müdürlüğü’ne direkt müracaat edilebileceği gibi Alo 153 No’lu Çağrı Merkezimiz ile de ihbar ve şikâyetler değerlendirilmektedir.
Vektörlerle mücadelede fiziksel, biyolojik ve kimyasal yöntemler kullanılmakla birlikte en önemli mücadele şekli kültürel mücadeledir.
Vatandaşlarımıza çeşitli şekillerde ulaşarak eğitim verilmesi çalışmalarına ağırlık verilecektir. Üreme kaynaklarının bir bölümü farkında olmadan kendimiz tarafından oluşturulmaktadır. Ağzı açık bırakılan bir bidondaki su ya da saksımızın altındaki tabakta biriken suyun vb. birer üreme kaynağı olduğu düzenlenen eğitimlerle vatandaşlarımıza anlatılarak bilgi edinmeleri sağlanıyor.
